Tây Ban Nha từ lâu đã ghi điểm trong mắt du khách không chỉ nhờ cảnh sắc, văn hóa mà còn bởi thực đơn ba món đặc trưng – gồm khai vị, món chính và tráng miệng – vừa đầy đủ dưỡng chất, vừa có mức giá phải chăng, từng góp phần giúp quốc gia này đón hàng triệu lượt khách quốc tế.
Mô hình này có tên gọi menú del día, xuất hiện lần đầu vào năm 1965 theo chỉ đạo của tướng Francisco Franco. Khi ấy, ông yêu cầu các nhà hàng trên toàn quốc phục vụ suất ăn đủ chất dinh dưỡng với mức giá cố định, nhằm thu hút khách du lịch quốc tế. Nhờ chính sách này, lượng khách đến “xứ sở bò tót” đã tăng mạnh – từ 5,4 triệu lượt năm 1960 lên hơn 20 triệu lượt vào khoảng năm 1970, theo số liệu được công bố trên tạp chí khoa học PubMed Central.
Một trong những món khai vị quen thuộc thường thấy trong thực đơn là súp cà chua. Món ăn này đơn giản, thanh mát và được lòng nhiều thực khách.
Tuy nhiên, sau khi Liên minh châu Âu ban hành chỉ thị vào năm 2006 khuyến khích tự do hóa thị trường dịch vụ, không ít nhà hàng tại Tây Ban Nha dần ngừng phục vụ thực đơn ba món theo cách truyền thống. Điều này khiến không ít du khách quốc tế ngày nay ít biết đến mô hình từng rất phổ biến này, dù người dân địa phương vẫn thường xuyên lựa chọn cho bữa trưa.
Xem thêm: Thời tiết Tây Ban Nha tháng 8 – Cần chuẩn bị gì khi đi du lịch mùa hè?
Thực đơn ba món thường có mức giá dao động từ 10 đến 16 euro (khoảng 270.000 – 432.000 đồng), gồm một món khai vị, một món chính, một món tráng miệng kèm theo đồ uống như rượu vang, bia, cà phê, nước ngọt hoặc nước lọc. Vì không thể tăng giá theo thời vụ, nhiều chủ nhà hàng đã chủ động linh hoạt trong việc thay đổi món và tận dụng nguyên liệu tươi ngon, giá rẻ từ địa phương để đảm bảo lợi nhuận mà vẫn giữ được chất lượng bữa ăn.
Tại Palma de Mallorca – một thành phố du lịch nổi tiếng của Tây Ban Nha – nhiều nhà hàng vẫn duy trì cách viết thực đơn lên bảng đen đặt ngay trước cửa để mời gọi thực khách. Đây là hình ảnh quen thuộc, thể hiện nét văn hóa ẩm thực đường phố độc đáo của quốc gia này.
Về nội dung thực đơn, thực khách có thể dễ dàng bắt gặp các món khai vị như súp cà chua lạnh (gazpacho), Paella – cơm rang đặc trưng Tây Ban Nha, mì nấu hải sản, trứng chiên với nấm, xúc xích huyết… Món chính thường thiên về thịt hoặc hải sản với các món như thăn heo sốt phô mai, má bò om rượu vang, cá phi lê rưới sốt tỏi và chanh. Món tráng miệng có thể là trái cây tươi, kem, bánh pudding gạo, bánh táo, chocolate hoặc phô mai kèm mật ong.
Một số nhà hàng còn có ưu đãi thêm: nếu đi theo nhóm từ hai người trở lên và cùng gọi thực đơn ba món, thực khách có thể được tặng kèm một chai rượu miễn phí. Loại rượu này thường được phục vụ bằng porrón – bình rót truyền thống của Tây Ban Nha. Cách uống cũng đặc biệt: người dùng giơ cao bình và rót rượu trực tiếp vào miệng từ vòi mà không để miệng chạm vào bình – một nét văn hóa ẩm thực dân gian thú vị.
Không chỉ giới hạn trong món Tây, thực đơn ba món hiện còn được nhiều nhà hàng quốc tế áp dụng theo phong cách đa dạng hơn, từ ẩm thực châu Á như sushi, mì ramen đến các món Âu như spaghetti, giúp thực khách có thêm nhiều lựa chọn hấp dẫn.
Ngày nay, thực đơn ba món vẫn được nhiều nhà hàng tại các thành phố lớn như Seville, Málaga, Barcelona hay Madrid duy trì phục vụ, đặc biệt vào giờ trưa trong tuần – từ 13h30 đến 15h30. Để biết nơi nào phục vụ thực đơn này, du khách có thể gọi điện hỏi trước hoặc đơn giản là tìm những quán có treo bảng thông báo “menú del día” trước cửa.